Τα σύμβολα παίζουν ένα σημαντικότατο ρόλο στην Αρχαία Ελληνική Θρησκεία και συχνά είναι αρκετή η παρουσία ενός συμβόλου και μόνο για να υποδηλώσει την παρουσία του Θεού τον οποίο αντιπροσωπεύει, ενώ παράλληλα, μεταφέρει στον αποδέκτη το μήνυμα της εσωτερικής ιδιότητας ή αρετής την οποία εμπεριέχει η συγκεκριμένη θεία προσωπικότητα, που ο αποδέκτης καλείται όχι μόνο να την κατανοήσει, αλλά και να τη βιώσει κατά τη διαδικασία της τελετής ή της προσευχής ή ακόμη και με την απλή ενατένιση, αλλά και με τον συνεπαγόμενο διαλογισμό επί του συμβόλου.
Υπάρχουν, όμως, και σύμβολα τα οποία δε σχετίζονται με έναν συγκεκριμένο Θεό, αλλά αποτελούν πανάρχαιες και διαχρονικές ελληνικές σφραγίδες, οι οποίες ανευρίσκονται, μάλιστα, σε όλο τον πλανήτη. Τέτοια σύμβολα είναι η σπείρα και ο μαίανδρος.
Επειδή το θέμα των αρχαίων ελληνικών συμβόλων είναι τεράστιο, εξαιρετικά δύσκολο και πολυδιάστατο, το παρόν θα αποτελέσει απλά την αφετηρία, οπότε και θα εστιαστούμε στα σύμβολα που αναφέρονται στον Ύπατο Θεό του Ελληνικού Ολύμπιου Δωδεκαθέου, τον Δία, τον πατέρα Θεών και ανθρώπων, ενώ θα συνεχίσουμε στο επόμενο άρθρο και με τους υπόλοιπους δύο μείζονες Θεούς της Μεγίστης Τριάδας, τους γιους του Τιτάνα Κρόνου, δηλαδή τον κύριο του πόντου και του υγρού στοιχείου Ποσειδώνα, καθώς και τον Χθόνιο Δία, τον Πλούτωνα / Άδη. Οι τρεις τους μαζί εφορεύουν στους τρεις διαφορετικούς κόσμους: ουράνιο > Ζευς, ενάλιο (θαλασσινό) > Ποσειδών, χθόνιο > Άδης.
Λέμε, λοιπόν, ότι η ιδιαίτερη δύναμη και ουσία που εκπροσωπεί ο καθένας από τους παραπάνω Υπάτους θείους αδελφούς, συμπυκνώνεται στο κύριο σύμβολο της εξουσίας του, το οποίο φέρει έκαστος ανά χείρας και που για τον Δία είναι ο κεραυνός, για τον Ποσειδώνα η Τρίαινα και για τον Άδη το σκήπτρο του αετού ή δίκρανον / δίκερον.
Ξεκινάμε εδώ με τον Δία / Ζήνα και το κατεξοχήν σύμβολό του, που είναι ο κεραυνός. Το σύμβολο του κεραυνού εμφανίζεται στην αρχαία εικονογραφία ως μία βάση / στέλεχος, το οποίο κρατά ο Ζευς και που διαχέεται και από τις δύο πλευρές του χεριού του σε τριπλή εκατέρωθεν σχάση (δηλαδή, 3 + 3 = 6 ακτίνες σε διαθλαστική ή ευθεία κίνηση) ή σε πενταπλή (5 + 5), οπότε και θυμίζει άνθος.
Οι αριθμοί αυτοί είναι εύγλωττοι περί της ερμηνείας του συμβόλου του κεραυνού και μας επεξηγούν την ίδια τη δύναμη του Θεού, η οποία εκδηλώνεται ως τριπλή x δύο > ως εξαπλή (μέσω των πολλαπλασίων του 3 και του 6, π.χ. 12 [Δωδεκάθεο] > 36 [κύκλος, έτος]), άρα το Θείον και το ανθρώπινον στην ολότητά του, ο κόσμος. Επίσης, στη δεύτερη περίπτωση, η δύναμη του Διός εμφανίζεται ως πενταπλή: 5 +5 = 10 > η ιερά τετρακτύς των Πυθαγορείων.
Με δυο λόγια, το σύμβολο του κεραυνού, στην πρώτη του εκδοχή, την εξαπλή, μας λέει ότι ο Ζευς είναι η ζωή, η αναπαραγωγή και η εξέλιξή της, η οποία δημιουργείται μέσω ζεύξης (Ζευς) και σχάσης / διαίρεσης (Δίας), όπως γίνεται όντως, με τριπλή εκατέρωθεν διαδικασία (ζεύξη + διαίρεση + παράγωγο) x 2 (άρρεν, θήλυ). Και γιατί κεραυνός; Γιατί, όπως απέδειξε η σύγχρονη επιστήμη, οι κεραυνοί που κυριαρχούσαν στη γη πριν τη δημιουργία της ζωής, «γονιμοποίησαν» τρόπον τινά την αρχέγονη «σούπα», όπως την αποκαλούν οι επιστήμονες, ενισχύοντας την παραγωγή αζώτου και άρα αμινοξέων (που είναι απαραίτητα για τη δημιουργία των πρωτεϊνών και της ζωής).
Ο κεραυνός δεν είναι, όμως, μια αμιγώς δημιουργική δύναμη, αφού είναι περισσότερο γνωστός ως καταστροφέας. Υπό αυτή την έννοια, εμφανίζεται με τη δεκαπλή του όψη (5 + 5), τη δεύτερη, δηλαδή, εικονιστική εκδοχή που αναφέραμε εδώ. Το 10 είναι, όπως είπαμε, η τετρακτύς των Πυθαγορείων, που σχηματίζεται από το άθροισμα των τεσσάρων πρώτων αριθμών: 1+2+3+4 = 10 και συμβολίζει την ολοκλήρωση του κύκλου και την αρχή ενός νέου, την καταστροφή του προηγούμενου και την ανάδυση του επομένου (αφού 10 = 1+0 = 1). Γι’ αυτό, εδώ ο κεραυνός εικονίζεται ως «άνθος», αφού το λουλούδι ανθίζει και μαραίνεται (καταστρέφεται, πεθαίνει) για να σχηματίσει τον καρπό, σε έναν αέναο κύκλο επαναλαμβανόμενο και σταθερό.
Υπό αυτή την έννοια, ως εξαπλός και πενταπλός, ο κεραυνός είναι ζωή (έξι / έξις), εντός του κύκλου του αναγεννώμενου αμετάβλητα χρόνου (10). Άρα, ο κεραυνός εμπερικλείει την πλήρη δύναμη του Διός, την καταστροφική και αναδημιουργική του δύναμη, που αποδίδεται με τον αριθμό 16 (10 + 6). Γι’ αυτό και το περίφημο άστρο της Βεργίνας είναι δεκαεξάκτινο και βεβαίως, είναι ορθό να εννοείται ως: «το δεκαεξάκτινο άστρο του Διός», που είναι επιπλέον και το έμβλημα της Μακεδονικής Δυναστείας.
Άλλωστε, μία επιπλέον απόδειξη είναι και η επιβίωση της πανάρχαιας αυτής ελληνικής αλήθειας (ζωή και θάνατος και αναγέννηση εντός του κύκλου του χρόνου) μέσα στη Δυτική αποκρυφιστική παράδοση. Έτσι, στη Μεγάλη Αρκάνα της τράπουλας Ταρώ, το 16 αντιστοιχεί στην κάρτα «Ο Πύργος», όπου αποδίδεται εικονιστικά η καταστροφή ενός πύργου από κεραυνό. Οι εποχές και οι εξωτερικές πεποιθήσεις μπορεί να αλλάζουν, αλλά τα σύμβολα παραμένουν διαχρονικά απαράλλακτα, αφού αντιπροσωπεύουν τα αιώνια «θέσφατα», τα αξιώματα που ετέθησαν εξαρχής ως «σημάντορες» της αλήθειας.
Θα αναφερθούμε και στην ύπαρξη της ίδιας επακριβώς απεικόνισης του εξαπλού (τριπλού ένθεν και ένθεν) κεραυνού και στην Ινδουιστική θρησκεία. Ο ινδουιστικός κεραυνός εμφανίζεται ως ένα ιερό αντικείμενο, που έχει το νόημα τόσο του κεραυνού όσο και του αδάμαντα. Το αντικείμενο αυτό είναι το varja (από τη σανσκριτική ομώνυμη λέξη για τον κεραυνό και το διαμάντι: varja > βάρτζα > βάρτα > βροντή). Η ινδουιστική άποψη της ταύτισης του κεραυνού με τον αδάμαντα δεν πρέπει να μας παραξενεύει.
Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το διαμάντι σχηματίστηκε κατά την προϊστορική περίοδο, που η θερμοκρασία της γήινης μάζας ήταν πολύ υψηλή και οι πιέσεις πολύ μεγάλες. Μερικά είδη από τους ρευστοποιημένους άνθρακες αποκρυσταλλώθηκαν εξαιτίας των ατμοσφαιρικών μεταβολών του καιρού εκείνου και έτσι δημιουργήθηκαν τα διαμάντια. Συνήθως, τα διαμάντια βρίσκονται πολύ βαθιά στη γη, μέσα σε κρατήρες σβησμένων ηφαιστείων ή σε αδαμαντοφόρα κοιτάσματα, που είναι κοντά στις εκβολές των ποταμών και σε πεδιάδες. Ας μην ξεχνάμε ότι τον κεραυνό του ο Δίας τον έλαβε από τους Ακμωνίδες (άκμων, το αμόνι) Κύκλωπες, οι οποίοι τον «έφτιαχναν», υπό την επίβλεψη του Ηφαίστου, εντός της Αίτνας, εντός ενός ηφαιστείου δηλαδή. Άρα, ανευρίσκουμε και στους Ινδούς την ίδια παράδοση, εμφανιζόμενη με διαφορετικό τρόπο, η οποία όμως συνδέει τον αδάμαντα (αδάμαστο > ανίκητο λίθο) με τον κεραυνό και την ηφαιστειακή προέλευσή του, μια παράδοση η οποία ταυτίζει κατ’ ουσίαν το ουράνιο με το γηγενές πυρ, αναγνωρίζοντας την κοινή ουσία του, που δεν είναι άλλη από την ουσία του Διός.
Γι’ αυτό, ακριβώς, ο κεραυνός σημαίνει το «κέρας του πυρός»: κερ (κέρας) + αύω (ανάβω) / αυνός (ο «αναυτός», αυτός που ανάβει). Δηλαδή, το κέρας, η ανάδυση / εμφάνιση της κατ’ ουσίαν θείας δυνάμεως, που είναι σαν να «φυτρώνει», να αναφύεται εντός του φυσικού κόσμου και που δεν είναι άλλη από το «αείζωον πυρ».
Τι είναι, λοιπόν, ο κεραυνός του Διός, η ζωή εντός του αενάου χρόνου; Η έκφραση του αείζωου πυρός στα πλαίσια του φυσικού κόσμου!
Για τον ΕΟΕ